Ajuga chamaepitys, (L.) Schreb.

Κοινή ονομασία: Αγιούγκα (άζυγος) η χαμαιπίτυς, δωδεκάνθι, λιβανόχορτο, Chamepitys, Yellow Bugle

Οικογένεια: Lamiaceae

Συνώνυμα: Bugula chamaepithys (L.) Scop. - Bulga chamaepitys (L.) Kuntze - Chamaepitys vulgaris Link - Teucrium chamaepitys L. - Ajuga pseudochia Schostak. - Chamaepitys trifida Dumort.

Περιγραφή: Μονοετής ή διετής πόα, με έντονη οσμή και πολυκύτταρες τρίχες, με βλαστό διακλαδισμένο από τη βάση του, έρποντα 25 εκατοστά ύψος. Τα φύλλα του βλαστού είναι άμισχα με έλασμα τρισχιδές, σε γραμμοειδή επιμήκη τμήματα πλάτους 2 χιλιοστών. Τα άνθη εμφανίζονται 2-4 σε κάθε σπόνδυλο, σε πυκνή ταξιανθία στάχυ που καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του βλαστού. Τα βράκτια της ταξιανθίας μοιάζουν με τα φύλλα, και είναι μεγαλύτερα του κάλυκα. Ο κάλυκας 5 περίπου χιλιοστά με τριγωνικούς οξείς λοβούς. Η στεφάνη είναι κίτρινη φωτεινή με πορφυρά στίγματα σε σειρά. Το άνω χείλος περιλαμβάνει δύο μικρά δόντια, ενώ στο κάτω χείλος ο κεντρικός λοβός είναι καρδιοειδής και πολύ μακρύτερος από τους πλευρικούς. Ο στύλος και οι στήμονες προεξέχουν ελάχιστα. Ο καρπός αποτελείται από 4 μερικάρπια ωοειδή, δικτυωτά περίπου 3 χιλιοστά, τα οποία χωρίζονται όταν ωριμάσουν. Ανθίζει από το Μάρτιο έως τον Οκτώβριο.

Βιότοπος: Εμφανίζεται διασκορπισμένο σε μακκία βλάστηση, χέρσα χωράφια, λιβάδια, άκρες δρόμων έως τα 1500 μέτρα.

Εξάπλωση - Καταγωγή: Φυτό των παραμεσόγειων χωρών, επεκτεινόμενο στην Κ. και Δ. Ευρώπη και ανατολικά έως το Ιράν.

Πληροφορίες: Επίδραση εκχυλισμάτων του φυτού Ajuga chamaepitys στην πράσινη αφίδα της ροδακινιάς Myzus persicae. Δεν εμφανίζει μεγάλους πληθυσμούς.