Agrimonia eupatoria, L.

Κοινή ονομασία: Αγριμόνια η ευπατόρια, ασπροξάνη, αγριμαία, ασπροζάκι, φωνόχορτο, αγριμόνιο, Church steeples, Agrimony.

Οικογένεια: Rosaceae

Συνώνυμα: Agrimonia vulgaris Gray - Agrimonia eupatoria var. ochroleuca Ostenf. - Agrimonia odorata - Agrimonia eupatoria subsp. Eupatoria - Agrimonia eupatoria subsp. grandis (C.A. Mey.) Bornm.

Περιγραφή: Είναι πολυετές ποώδες φυτό, με ισχυρή ξυλώδη βάση και απλό, τριχωτό βλαστό, που μπορεί να φτάσει το ένα μέτρο σε ύψος, αλλά συνήθως δεν υπερβαίνει τα 60 εκατοστά. Κατά το πρώτο έτος της ζωής, το φυτό παράγει μόνο μια βασική ροζέτα, στη συνέχεια, με την εμφάνιση του στελέχους, εμφανίζονται τα φύλλα στο κάτω μέρος του βλαστού. Τα φύλλα είναι πυκνά στη βάση και αραιά προς τα πάνω. Είναι έμμισχα, αμβλέως αντιλογχοειδή, πτεροειδή με καλά ανεπτυγμένα παράφυλλα και 7-11 φυλλάρια εναλλασσόμενα με μικρότερα. Τα φυλλάρια είναι ελαφρά οδοντωτά με τρίχες στο κάτω μέρος. Η ταξιανθία είναι στενός μακρύς χαλαρός βότρυς. Τα άνθη είναι μικρά χρυσοκίτρινα, με πέντε εύπτωτα πέταλα, αντωοειδή-ελλειπτικά, με κοντούς μίσχους. Ο καρπός είναι πόμη, ξυλώδης, κρεμαστός, με αυλάκια, τρίχες και αγκιστροειδείς σμήριγγες. Ανθίζει από τον Ιούνιο έως το Σεπτέμβριο.

Βιότοπος: Προτιμά ανοιχτές, καλά στραγγιζόμενες, ξηρές θέσεις, λιβάδια, ακαλλιέργητες περιοχές, ηλιόλουστα μέρη έως τα 1500 μέτρα.

Εξάπλωση - Καταγωγή: Ευρασιατικό είδος κοινό στη Βαλκανική έως τον Καύκασο και την Αρμενία με εξάπλωση σε όλη την Ελλάδα και σε όλες σχεδόν τις περιοχές του κόσμου, αλλά με σημαντικά κενά.

Πληροφορίες: Το όνομα του φυτού δόθηκε από το Διοσκορίδη προς τιμήν του τελευταίου βασιλιά του Πόντου Μιθριδάτη Ευπάτορα.

Κάποια από τα κύρια δραστικά συστατικά της αγριμονιάς είναι οι τανίνες, οι κουμαρίνες, τα φλαβονοειδή, το αιθέριο έλαιο και οι πολυσακχαρίτες. Η HMPC κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, βάσει της μακροχρόνιας χρήσης του, το αγριμόνιο μπορεί να λαμβάνεται από το στόμα για την ανακούφιση από την ήπια διάρροια ή να χρησιμοποιείται για πλύσεις της στοματικής κοιλότητας με σκοπό την ανακούφιση από ήπιες φλεγμονές του στόματος και του λάρυγγα. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιείται για την ανακούφιση από περιορισμένης έκτασης φλεγμονές και την περιποίηση επιφανειακών τραυμάτων του δέρματος.

Φάρμακο φυτικής προέλευσης: Ιουλίου 2015 EMA/HMPC/332849/2015 Επιτροπή Φαρμάκων Φυτικής Προέλευσης (HMPC)